Czasami, aby spółka mogła wejść w reżim estońskiego CIT musi dokonać reorganizacji. Powodem jest to, że tylko proste struktury mają możliwość wyboru tego typu opodatkowania. Proste, czyli bez holdingów, spółek-córek i z osobami fizycznymi, jako jedynymi wspólnikami. Okazuje się, że niektóre reorganizacje podejmowane w celu wyboru eCIT mogą być uznane za niedozwolone.
27 czerwca 2024 roku Szef KAS opublikował odmowę wydania opinii zabezpieczającej (sygn. DKP1.8082.4.2023).
Szef KAS zidentyfikował powody pozwalające na uznanie, że wskazane korzyści podatkowe są sprzeczne z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu tj. art. 28j ust. 1 pkt 5 oraz art. 28k ust. 1 pkt 6b ustawy o CIT. W tym kontekście wydanie odmowy opinii zabezpieczającej w rozpatrywanej sprawie wydaję się zasadne, bowiem Spółka w celu osiągnięcia korzyści podatkowych, zamierza stworzyć sztuczną strukturę, omijającą ograniczenia ustawodawcy do wejścia w estoński CIT, przy zaangażowaniu spółki celowej, oderwaną od realnie prowadzonej działalności gospodarczej.
Innymi słowy: takie ułożenie reorganizacji, które umożliwiło natychmiastowe wejście w eCIT może być nielegalnym unikaniem opodatkowania.
Oczywiście istotne jest sprawdzenie, co konkretnie planował wnioskodawca.
Wspólnicy planowali dokonanie zespołu czynności, składającego się z następujących etapów:
1. sprzedaż przez Spółkę mniejszościowego pakietu udziałowego w Spółce Zagranicznej 1 do Spółki Holdingowej oraz umorzenie bez wynagrodzenia pozostałych udziałów posiadanych przez Spółkę w Spółce Zagranicznej 1
2. udzielenie przez Spółkę pożyczki do Spółki Holdingowej;
3. sprzedaż udziałów Spółki posiadanych w Spółce Zagranicznej 2 oraz w Spółce Zagranicznej 3 do Spółki Holdingowej;
4. potrącenie należności ze sprzedaży z wierzytelnością z tytułu wypłaty kwoty głównej pożyczki udzielonej przez Spółkę na rzecz Spółki Holdingowej;
5. a następnie rozpoczęcie stosowania przez Spółkę ryczałtu do dochodów spółek
Jako korzyści podatkowe wskazane zostało:
- odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych (art. 3 pkt 18 lit. a Ordynacji Podatkowej) do momentu wypłaty zysku ze Spółki – na etapie rozpoczęcia stosowania przez Spółkę ryczałtu od dochodów spółek.
- obniżenie wysokości zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych u Wspólników
- niepowstanie zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych (art. 3 pkt 18 lit. a Ordynacji Podatkowej) - na etapie umorzenia bez wynagrodzenia udziałów posiadanych przez Spółkę w spółce zagranicznej 1 (brak przychodu z tytułu umorzenia bez wynagrodzenia udziałów przysługujących Spółce w spółce zagranicznej 1).
Szef KAS zauważył, że działający rozsądnie podmiot, nie dokonałby sprzedaży udziałów w Spółkach zagranicznych, które generują ekonomiczną wartość dodaną.
Rozsądnie działający podmiot nie wybrałby na stronę transakcji obejmujących swoje ważne aktywa nowopowstałego podmiotu, który nie ma kapitałowych środków własnych.
Szef KAS stwierdził, że Opisany sposób realizacji Czynności cechuje m.in. nieuzasadnione dzielenie operacji (art. 119c § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Spółka dalej będzie bowiem czerpała przychody ze Spółek zagranicznych, tyle że nie bezpośrednio, a za pośrednictwem spółki celowej, która otrzymując zyski od Spółek zagranicznych będzie przekazywała je dalej Spółce w postaci odsetek od pożyczki (co spełnia też inny warunek sztuczności operacji, tj angażowania podmiotu pośredniczącego pomimo braku uzasadnienia ekonomicznego),
W opinii Szefa KAS dokonując zbycia udziałów Spółek zagranicznych, Spółka tylko formalnie wyzbędzie się udziałów w Spółkach zagranicznych, zachowując własność ekonomiczną udziałów w Spółkach zagranicznych.
Sprzeczność korzyści podatkowej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu
Najbardziej interesujące były jednak fragmenty uzasadnienia Szefa KAS odnoszące się do sprzeczności korzyści podatkowej z celem ustawy podatkowej. Kilka cytatów:
„Celem wprowadzenia art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT było ograniczenie dostępności ryczałtu od dochodów spółek. W szczególności organicznie dostępu dla podmiotów biorących udział w złożonych strukturach holdingowych. Zgodnie z treścią wyżej wskazanego przepisu z niniejszej formy opodatkowania nie mogą korzystać podatnicy, którzy posiadają skomplikowaną strukturę właścicielską, tj. nie posiadają udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.”
„Ryczałt jest formą opodatkowania stworzoną z myślą o podatnikach, którzy w prowadzonej działalności napotykają na problemy związane z dostępem do finansowania zewnętrznego.”
„celem wprowadzenia warunku określonego w art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT było również wyeliminowanie wszelkich transakcji wewnątrzgrupowych.”
W opinii Szefa KAS dokonując planowanej Czynności Spółka tylko formalnie wyzbędzie się udziałów w Spółkach zagranicznych, zachowując własność ekonomiczną udziałów w Spółkach zagranicznych (za pośrednictwem spółki celowej - Spółki Holdingowej.
We Wniosku wskazano, że Spółka brała pod uwagę także inny scenariusz alternatywny tj. wniesienie aportem udziałów Spółek zagranicznych do Spółki Holdingowej w zamian za udziały w Spółce Holdingowej a następnie umorzenie udziałów Spółki w Spółce Holdingowej bez wynagrodzenia.
Rozwiązanie takie nie pozwoliłoby jednak Spółce na jak najszybsze rozpoczęcie stosowania opodatkowania Estońskim CIT z uwagi na brzmienie art. 28k ust. 1 pkt 6b ustawy o CIT – po dokonaniu takiego aportu spółka nie może rozpocząć opodatkowania ryczałtem przez przynajmniej 24 miesiące.
Zatem Spółka wskazała, że wybrała inną reorganizację, bo pozwala ona na szybsze wejście w eCIT. Wypunktował to Szef KAS: „W celu ominięcia ww. ograniczenia czasowego, zamierzają dokonać planowanej Czynności bo jak twierdzą jednym z ich najważniejszych celi jest jak najszybsze rozpoczęcie ryczałtu od dochodów spółek. Ten cel Spółki jest jednak niezgodny z wolą ustawodawcy. W opinii Szefa KAS działania mające na celu ominięcie tego przepisu są również sztuczne i dokonane wbrew woli ustawodawcy.”
Dotychczas reorganizacje dokonywane przez wspólników celem umożliwienia wejścia w estoński CIT były łagodnie oceniane i dopuszczane przez fiskusa. Trzeba jednak uważać, gdyż nie każda taka reorganizacja będzie równie bezpieczna. W szczególności dotyczyć to może czynności wykonywanych na podmiotach, których właścicielem jest spółka, mająca wejść w estoński CIT.
===========================